بررسی تأثیر زمان در ترومای عروق

با توجه به شیوع روزافزون آسیب دیدگی های شریانی و مطالعات اندک انجام شده در سطح کشور به خصوص ترومای جنگی، این بررسی روی بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شهداء طی سال های 1370 – 1365 صورت گرفته است.   پژوهش حاضر با مطالعه داده های موجود (existing data) روی 269 بیمار مبتلا به آسیب دیدگی عروق (98 ترومای جنگی و 171 ترومای غیرجنگی) صورت گرفت. خصوصیات فردی، فاصله زمانی مابین وقوع حادثه و عمل جراحی، نوع آسیب شریانی و نیز همراه بودن آن با آسیب های وریدی، عصبی، نسوج نرم و استخوان و بالاخره درجه حرارت محیط مورد بررسی قرار گرفتند.   در 50 درصد موارد ترومای جنگی، فاصله وقوع حادثه تا اقدام جراحی کمتر از 8 ساعت بود. در این شرایط در سه مورد به علت شکست درمان، آمپوتاسیون عضو صورت گرفت و در بقیه موارد نتایج جراحی خوب بود. در 18 مورد (8/22) فاصله زمانی بین 12-8 ساعت بود. که 8 مورد آمپوتاسیون صورت گرفت و در بقیه موارد (با دبریدمان عضلات نکروزه) عضو حفظ شد. در ترومای غیرجنگی یا شهری در 85/84 درصد موارد، فاصله زمانی کمتر از 8 ساعت و نتایج اقدامات درمانی در حفظ اندام رضایت بخش بود. در 15/25 درصد موارد فاصله زمانی بین وقوع حادثه تا اقدام جراحی بیش از 8 ساعت بود که ده مورد از آنها آمپوتاسیون صورت گرفت و در مابقی با انجام فاشیوتومی و دبریدمان، البته با قبول اختلالات حسی اندام حفظ شد.   نتایج حاصل از این تحقیق گویای آن است که اندیکاسیون های ترمیم شریانی در شرایط گذشت بیش از 8 ساعت از وقوع تروما بسیار حایز اهمیت است.اندیکاسیون های مهم عبارتند از: عدم نکروز وسیع پوست، طبیعی بودن عملکرد کلیه و عدم شکستگی یا نکروز عضلانی در محل ترمیم شریانی. به عبارت دیگر وجود بافت کافی برای پوشاندن محل گرافت و بالاخره عدم کریپیتاسیون منجر به حفظ اندام می گردد، در غیر این صورت حفظ اندام با شکست مواجه خواهد شد و آمپوتاسیون را به دنبال دارد. از این رو، کاهش زمان انتقال مجروحین جنگی به مراکز درمانی مجهز منجر به کاهش قطع عضو می گردد.